Η ενδομητρίωση παραμένει ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα για τον γυναικολόγο είτε παρουσιάζεται σαν άλγος ελάσσονος πυέλου (κυκλικό ή χρόνιο) είτε σαν υπογονιμότητα.
Τόσο η διάγνωση όσο και η θεραπεία της συναντούν δυσκολίες έτσι ώστε προτείνεται σε ευρωπαϊκά και παγκόσμια συνέδρια η δημιουργία κλινικών ενδομητρίωσης για αρτιότερη αντιμετώπιση των γυναικών που πάσχουν.
Στο λίγο χώρο μας ας τονίσουμε τη σημασία της διάγνωσης. Οι απεικονιστικές μέθοδοι αποτελούν την πρώτη προσέγγιση με το υπερηχογράφημα να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Ιδιαίτερη είναι η αξία της μαγνητικής τομογραφίας η οποία έχει την δυνατότητα απεικόνισης του οπισθοπεριτοναϊκού χώρου, οπισθίου δουγλασείου και των συνδέσμων της μήτρας (εδώ βοηθάει πολύ η διακολπική ή και η διορθική υπερηχογραφία).
Βλάβες γύρω από τον ουρητήρα(εδώ βοηθά πολύ η ουρολογική μαγνητική) ή οζίδια οπισθοπεριτοναικά είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναδειχθούν είτε απεικονιστικά είτε με ψηλάφηση ώστε να καταστρωθεί η εγχειρητική στρατηγική. Η λαπαροσκόπηση βεβαίως αποτελεί μείζον διαγνωστικό εργαλείο για τον εντοπισμό της νόσου.
Το κεντρικής σημασίας πεδίο της θεραπείας της νόσου περιλαμβάνει είτε κλασσική λαπαροτομία, είτε επεμβατική λαπαροσκόπηση. Με όποιον τρόπο κατέχει καλύτερα ο θεράπων ιατρός είναι βασικής σημασίας η πλήρης αφαίρεση των εστιών ενδομητρίωσης. Εδώ αναδεικνύει τη σημασία της η προεγχειρητική εκτίμηση ώστε ο γυναικολόγος να είναι προετοιμασμένος κατά το δυνατόν.
Αυτό σημαίνει να ζητήσει τη συνδρομή γενικού χειρουργού αν υποψιάζεται όζους ενδομητρίωσης στο εντερικό τοίχωμα ή ουρολόγου αν συνυπάρχουν ουρητηρικές βλάβες.
Η οπτική αυτή ξεφεύγει από τη ρουτίνα του ενός χειρουργού (γυναικολόγου) που αντιμετωπίζει μια τόσο πολυσύνθετη και πολυάντοχη νόσο και τοποθετείται στην ομάδα (γυναικολόγος ή/και γενικός χειρούργος ή/και ουρολόγος) απέναντι στην εκτεταμένη ενδομητρίωση. Ακολουθώντας αυτό το πλάνο μειώνονται οι επανεγχειρήσεις λόγω υποτροπής της νόσου που ταλαιπωρούν τις ασθενείς παγκοσμίως.
Εδώ πρέπει να τονιστεί η αξία του πρώτου χειρουργείου καθώς τότε το εγχειρητικό πεδίο είναι κατά το δυνατόν καθαρότερο και ελεύθερο των πολλαπλών συμφύσεων που οδηγούν στη έκφραση « παγωμένη πύελος».
Ελπίζουμε επίσης ότι καινούργια φάρμακα όπως οι αναστολείς αρωματάσης, που έχουν το πλεονέκτημα της περιφερικής δράσης ή εκλεκτοί αναστολείς του υποδοχέα της προγεστερόνης (SPRMs) ή αναστολείς αγγειογένεσης θα βοηθήσουν ώστε να ανακουφιστούν οι πολύπαθες γυναίκες με εκτεταμένες ενδομητριωτικές βλάβες.
