Η Διερεύνηση της Αντρικής Υπογονιμότητας
Η υπογονιμότητα επηρεάζει περίπου το 15% των ζευγαριών αναπαραγωγικής ηλικίας, με τον ανδρικό παράγοντα να είναι αποκλειστικά υπεύθυνος στο 20% και να συμβάλλει σε ένα επιπλέον 30% των περιπτώσεων.
ΠΟΙΟΙ ΑΝΔΡΕΣ ΘΑ ΕΛΕΧΘΟΥΝ:
Άνδρες με ≥1 μη φυσιολογικές παραμέτρους σπέρματος και άνδρες σε ζευγάρια με αποτυχημένους κύκλους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ή επαναλαμβανόμενες απώλειες εγκυμοσύνης, θα πρέπει να αξιολογούνται.
Στην διερεύνηση αυτή περιλαμβάνονται:
Το ενδελεχές ιστορικό και η φυσική εξέταση:
Είναι το πρώτο βήμα για την αξιολόγηση των παραγόντων κινδύνου που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση της γονιμότητας. Ένα συχνό πρόβλημα στον γενικό πληθυσμό αποτελεί η κιρσοκήλη. Περίπου το 40% των ανδρών ασθενών που αναζητούν φροντίδα υπογονιμότητας παρουσιάζουν κιρσοκήλη.
Η θεραπεία της βελτίωσε τα ποσοστά εγκυμοσύνης σε σύγκριση με την καθυστερημένη ή καθόλου θεραπεία. Μια μετα-ανάλυση,μάλιστα, έδειξε ότι οι άνδρες με ολιγοζωοσπερμία που υποβλήθηκαν σε τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής αφού διόρθωσαν το πρόβλημα της κιρσοκήλης είχαν 1,7 φορές περισσότερες πιθανότητες ανά κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης να αποκτήσουν παιδί σε σύγκριση με τους άνδρες που δεν έκαναν αποκατάσταση.
Η ανάλυση του σπέρματος:
Αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της αξιολόγησης της ανδρικής γονιμότητας. Η υποψία για ανδρικό παράγοντα υπογονιμότητας ή για την βελτιστοποίηση του σπέρματος δικαιολογείται σε όλους τους άνδρες με συνολικό αριθμό κινητών σπερματοζωαρίων <50 εκατομμύρια. Ο συνολικός αριθμός κινητών σπερματοζωαρίων είναι σημαντικότερο κριτήριο στην ανάλυση του σπέρματος από
τον συνολικό αριθμό σπερματοζωαρίων, τη συγκέντρωση και την προοδευτική κινητικότητα, καθώς έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τις πιθανότητες ενός ζευγαριού να συλλάβουν εντός 5 ετών. Συμπεραίνουμε, λοιπόν, ότι η βελτίωση του συνολικού αριθμού κινητών σπερματοζωαρίων μπορεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα της εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF)/ενδοκυτταροπλασματικής έγχυσης σπέρματος (IVF/ICSI).
Έλεγχος κατάτμησης DNA σπέρματος:
Η μέθοδος αποτυπώνει το ποσοστό των σπερματοζωαρίων με προβληματικό DNA. Ένα αποτέλεσμα >30% δηλώνει μεγάλη πιθανότητα αποτυχίας αυτόματης σύλληψης.
Απεικονιστικές μέθοδοι:
Ο κύριος ρόλος της απεικόνισης στην ανδρική υπογονιμότητα είναι ο εντοπισμός αναστρέψιμων αιτιών, όπως η συγγενής απόφραξη ή η μειωμένη σπερματογένεση.
Η χρήση της απεικόνισης στην ανδρική υπογονιμότητα είναι σπάνια και επιλεκτική. Ωστόσο, οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες εξετάσεις περιλαμβάνουν υπερηχογράφημα και μαγνητική τομογραφία.
Ενδοκρινική αξιολόγηση:
Οι κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικανικής Ουρολογικής Εταιρείας/Αμερικανικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής συνιστούν αιματολογική εξέταση μετά από ανώμαλη ανάλυση σπέρματος ή κλινικό εύρημα που υποδηλώνει μια υποκείμενη ενδοκρινολογική αιτιολογία για την ανδρική υπογονιμότητα.
Η επίτευξη και η ερμηνεία ενός ολοκληρωμένου ανδρικού ενδοκρινικού πάνελ μπορεί να εντοπίσει μη αναστρέψιμες αιτίες υπογονιμότητας, εξοικονομώντας έτσι το ζευγάρι δυνητικά αναποτελεσματικές θεραπείες.
Γενετική αξιολόγηση:
Οι κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν γενετικές εξετάσεις για μια υποομάδα υπογόνιμων ανδρών, ειδικότερα σε άνδρες με μικροελλείψεις χρωμοσώματος Υ (YCMD) σε άνδρες με σημεία σπερματογενούς ανεπάρκειας, όπως αποδεικνύεται από αζωοσπερμία ή ολιγοσπερμία (<5 εκατομμύρια σπερματοζωάρια/mL).
Οι κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν επίσης έλεγχο για μετάλλαξη σε γονιδία της κυστικής ίνωσης σε άνδρες με αγγειογενεσία ή ιδιοπαθή αποφρακτική αζωοσπερμία. Μια μετα-ανάλυση εντόπισε 92 σχέσεις γονιδίου-ασθένειας που επηρεάζουν την ανδρική γονιμότητα. Γενικότερα, ο έλεγχος όλων των ασθενών για όλες τις γενετικές ανωμαλίες ήταν απαγορευτικός από το κόστος, ωστόσο, δεδομένων των πρόσφατων εξελίξεων στις νέες τεχνολογίες προσδιορισμού αλληλουχίας, είναι πλέον δυνατό να ενοποιηθούν μία ή πολλές εξετάσεις σε μία μόνο ανάλυση αλληλουχίας επόμενης γενιάς (Next-Generation Sequencing – NGS), η οποία θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό στη μείωση των εξοδων.
Οι οδηγίες συνιστούν παραπομπή για αξιολόγηση της ανδρικής γονιμότητας σε περιπτώσεις επαναλαμβανόμενων απωλειών εγκυμοσύνης και ανεξήγητης αυτόματης αποβολής. Ένα ζευγάρι που παρουσιάζει ανώμαλο κατακερματισμό του DNA του σπέρματος μπορεί να ωφεληθεί άμεσα από τη χρήση σπερματοζωαρίων για ICSI. Οι ορμονικές εκτροπές, όπως η ανεπάρκεια τεστοστερόνης, η χαμηλότερη σφαιρίνη δέσμευσης ορμονών φύλου και η αυξημένη προλακτίνη, σχετίζονται όχι μόνο με μη φυσιολογικές παραμέτρους του σπέρματος, αλλά και με αυξημένα ποσοστά άγχους και κατάθλιψης.
Από καρδιαγγειακή άποψη, οι υπογόνιμοι άνδρες φαίνεται να είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από ισχαιμική καρδιακή νόσο σε σύγκριση με τους γόνιμους άνδρες και να υποφέρουν από μεταβολικό σύνδρομο. Οι κακοήθειες είναι επίσης πιο συχνές σε υπογόνιμους άνδρες, συμπεριλαμβανομένου του ποσοστού ανίχνευσης καρκίνου των όρχεων 1,6-2,8 φορές υψηλότερο από άνδρες αντίστοιχης ηλικίας.
Αρκουλής Ιωάννης
Ειδικευόμενος Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
